آخرین نسخه منشور سازمان زنان هشت مارس (ایران – افغانستان)
که در یازدهمین مجمع عمومی به تصویب رسید.
سازمان زنان هشت مارس با هدفِ به راه انداختن مبارزه‌ی متحد و سازمان‌یافته‌ی زنان علیه هر شکل از ستم جنسیتی که بر آنان روا می‌شود تشکیل شده است. این تشکل از مبارزات زنان در سراسر جهان و مبارزات زنان ایران به‌ویژه جنبش نوینی که از هشت مارس ۱۳۵۷ (علیه حجاب اجباری) آغاز گشته الهام گرفته و بر تجارب و سنن انقلابی جنبش جهانی زنان متکی است.
این تشکل از هشت مارس ۱۹۹۸ آغاز به فعالیت متحد و سراسری نمود و از آن زمان تا کنون به مبارزات خود جهت رفع ستم جنسیتی ادامه داده است.
سازمان زنان هشت مارس، سازمان زنانِ افغانستانی و ایرانی است که کلیه‌ی فعالیت‌های نظری و عملی خود را در جهت سرنگونی انقلابیِ امارت اسلامی طالبان و رژیم زن‌ستیز جمهوری اسلامی سازماندهی می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس، سازمانی است که علیه بنیادگرایان مذهبی و همه نیروهای مرتجع ضد زن و امپریالیست‌های مرد سالار، در جهت ساختن جامعه‌ای که در آن هیچ شکلی از ستم و استثمار نباشد، مبارزه می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس یک تشکل دمکراتیک، توده‌ای و مستقل است که علیه اشکال مختلفِ ستم جنسیتی که از جانب دولت‌های زن‌ستیز ارتجاعی و امپریالیستی که مردسالاری یکی از ارکان اصلی آن است، مبارزه می‌کند.
تشکل دمکراتیک به این معنا که زنان با تفکرات گوناگون و بینش‌های اجتماعی متفاوت می‌توانند در آن گرد آیند و در عین حفظ گرایش‌های خود، مبارزات متحد و سازش‌ناپذیری را علیه کلیه‌ی اشکال ستم بر زن به‌پیش برند. در فضای سرزنده و شاداب به برخورد عقاید و نظرات گوناگون بپردازند و این امر را در خدمت ارتقای هر چه بیشتر مبارزات مشترک خود قرار دهند.
تشکل توده‌ای به این معنا که بر منافع اکثریت زنان ستم دیده «به ویژه زنان کارگر و زحمت‌کش» پای می‌فشارد و برای تحقق آمال و آرزوهای آنان تلاش می‌کند و معتقد است که رهایی زنان به دست خود زنان مسیر است و بدون اتکا به توده‌های زن و آگاه و متشکل کردن آنان، رهایی میسر نیست.
تشکل مستقل به این معنا که از کلیه نهادهای دولتی و بین‌المللی وابسته به قدرت‌های جهانی مستقل است. هم‌چنین به این معنا است که علیرغم همبستگی با همه‌ی احزاب، سازمان‌ها و جنبش‌هایی که علیه مرتجعین اسلامی و غیر اسلامی و امپریالیست‌ها مبارزه می‌کنند، تشکیلاتی مستقل از همه آن‌هاست. تشکیلاتی است که با هدف مشخص مبارزه علیه اشکال ستم بر زن به وجود آمده و مستقل از مردان است و جهت‌گیری‌ها، سیاست و فعالیت‌های آن توسط اراده ی جمعی اعضایش تعیین می‌شود.
از نظر سازمان زنان هشت مارس، مبارزه برای رفع ستم جنسیتی، یکی از محورهای اصلی مبارزه در جهت ایجاد جامعه‌ای است که در آن به سلطه‌ی طبقات زن ستیز و حامیان بین المللی‌شان پایان داده شود و آزادی و رهایی را به نفع توده‌های ستمدیده افغانستان و ایران برقرار سازد.
از نظر سازمان زنان هشت مارس، جنبش رهایی زنان یک جنبش سیاسی است؛ چرا که با قدرت‌های سیاسیِ ارتجاعی که دژهای مردسالاری و ستم بر زن هستند، روبرو است.
مظهر اصلی پدر/مردسالاری در افغانستان و ایران رژیم‌های زن ستیز حاکم بر این دو کشور هستند. این رژیم‌ها مسبب اصلی فرودستی زنان هستند و بر همین اساس بزرگترین سد در مقابل تحقق مطالبات و خواسته‌های اولیه و پایه‌ای زنان می‌باشند.
زنان بیش از هر قشر دیگری از ادغام دین و دولت زیان می‌بینند. ادغام دین (که یکی از ستون‌های اصلی‌اش انقیاد زنان است) با دولت (که بر پایه‌ی اسارت زنان شکل گرفته) ستم بر زنان را تشدید کرده است. مبارزه علیه ستم بر زن را نمی‌توان به جدایی دین از دولت محدود کرد، اما این خواست از پایه‌ای‌ترین و فوری‌ترین خواست‌های زنان افغانستان و ایران است.
علاوه بر دولت‌ها، سلطه‌جویی مرد بر زن در جامعه و در خانواده، رکن دیگر انقیاد زنان است؛ بنابراین سازمان زنان هشت مارس، زنان را به پاره کردن کلیه ی این زنجیرها فرا می‌خواند و از طغیان زنان علیه ستمی که از طرف مردانِ جامعه، خانواده و مردان خانواده بر آنان اعمال می‌شود حمایت می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس کلیه‌ی اشکال ستم بر زن از عریان‌ترین تا پوشیده‌ترین آن‌ها را بدون قید و شرط افشا می‌کند و از کلیه‌ی مبارزات زنان در گوشه و کنار جهان علیه هرگونه ستمی که بر آنان روا می‌شود حمایت می‌کند و تلاش می‌کند آگاهی خود را از موضوع ستم بر زنان و تجارب مبارزاتی بالا برد.
سازمان زنان هشت مارس از کلیه‌ی مبارزین دربند به ویژه زندانیان سیاسی زن دفاع می‌کند و برای آزادی کلیه‌ی زندانیان سیاسی مبارزه می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس علیه کلیه‌ی قوانین رسمی، عرفی و شرعی، مجازات‌های اسلامی، آداب، سنن و رفتارهای ارتجاعی ضد زن و افکار و فرهنگ مسلط پدر/مردسالارانه در اشکال مذهبی و یا هر شکل دیگری که باشد مبارزه می‌کند و به افشا کلیه ی تئوری‌هایی که تحت عناوینی چون نسبیت گرایی فرهنگی، «فمینیسم اسلامی» و… ستم بر زن را توجیه می‌کنند، می‌پردازد.
از نظر سازمان زنان هشت مارس، به همه زنان در ایران و افغانستان ستم جنسیتی اعمال می‌شود؛ اما زنان ملیت‌های تحت ستم در ایران (کُرد، ترک، بلوچ، عرب، ترکمن، افغان، لر، ارمنی و…) و در افغانستان (هزاره، تاجیک، ازبک و…) علاوه بر این ستم، از ستم ملی نیز در رنج اند. این سازمان برای اتحاد میان زنان به دور از هر گونه تنگ نظری ملی و گرایش‌های برتری طلبانه و مرکز گرایانه تلاش می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس عمدتاً تلاش خود را به بالا بردن آگاهی زنان و سازماندهی و متشکل کردن آنان برای طغیان علیه ستمی که در سطوح مختلف از جانب دولت، مرد، خانواده، سنن اجتماعی و… بر آنان روا می‌شود، معطوف می‌کند؛ اما به ارتقا سطح آگاهی مردان نیز توجه می‌کند و برای گسست آنان از افکار پدر/ مردسالارانه و همدستی با نظامی که به آنان امتیازات ویژه در ستمگری به زنان داده است، مبارزه می‌نماید.
سازمان زنان هشت مارس وظیفه ی فعالیت آگاه‌گرانه ی انقلابی و متشکل کردن نسل جوانِ مهاجر را که با رفتارهای پدر/ مردسالارانه ی خانواده و مردسالاری و نژادپرستی در خارج از خانواده روبه‌رویند، بر دوش خود می‌بیند؛ در این راستا ویژگی‌ها و نیازهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زنان جوان را مدنظر قرار می‌دهد و به روحیه ی شورش‌گر و مبارزه جویانه ی آنان متکی می‌شود.
سازمان زنان هشت مارس با دیدگاه‌ها و رفتارهای پدر/ مردسالارانه‌ی حاکم که در احزاب، گروه‌ها، تشکلات مترقی و مردمی نفوذ می‌کند و منعکس می‌شود، به مقابله می‌پردازد و تلاش می‌کند تا آن‌ها مرز عمیق‌تر و روشن‌تری با فرهنگ و ارزش‌های کهنه بکشند.
سازمان زنان هشت مارس از مبارزات اقشار و طبقات گوناگون مردم علیه ستم طبقاتی، نژادی، ملی، مذهبی، جنسی و جنسیتی و… حمایت می‌کند؛ و مظالم و بیدادگری‌هایی که در جهان علیه توده‌های مردم رخ می‌دهد را محکوم کرده و نسبت به آن‌ها عکس‌العمل نشان می‌دهد.
سازمان زنان هشت مارس از مبارزات کلیه ی احزاب، نیروهای مترقی و انقلابی و تشکلات دمکراتیک علیه پدر/ مردسالاری و هر شکلی از ستم و استثمار حمایت می‌کند و برای جلب حمایت آن‌ها از مبارزات خود تلاش می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس خود را بخشی از جنبش جهانی زنان می‌داند و برای تحکیم پیوند با جنبش رادیکال زنان و سایر جنبش‌های مترقی و انقلابی در سطح جهان و حمایت متقابل این مبارزات از یکدیگر تلاش می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس همواره برای ایجاد تشکل انقلابی و توده‌ای زنان بر پایه‌ی منشور این سازمان در ایران و افغانستان تلاش کرده است
سازمان زنان هشت مارس در شرایط ترور و خفقان از روش سازماندهی مخفی استفاده می‌کند تا بتواند به موجودیت و پیوند خود با توده‌ی زنان و برانگیختن آنان به مبارزه ادامه دهد، در عین‌حال از هر امکان علنی و قانونی بدون آن که موجودیتش را به خطر افکند و یا موجب سازش‌کاری با رژیم‌های حاکم در افغانستانن و ایران و یا جناح‌هایی از آن‌ها و یا دادن امتیاز به آن‌ها شود برای فعالیت‌های خود استفاده می‌کند.
سازمان زنان هشت مارس برای دست‌یابی به اهدافش، خود را به چارچوب‌های رسمی و قابل تحمل برای حکام کشورهای مختلف محدود نمی‌کند و در پی به قدرت رساندن این یا آن زن در حکومت‌های ارتجاعی نیست.
سازمان زنان هشت مارس برای رهایی زنان از قید هر شکل از ستم جنسیتی مبارزه می‌کند، اما کسب خواسته‌های زیر که در گرو سرنگونی انقلابی امارت اسلامی طالبان در افغانستان و رژیم جمهوری اسلامی در ایران می‌باشد، گام اولیه در راستای تحقق این هدف است:
- لغو حجاب اجباری، برقع اجباری و هر شکل از اجبار در پوشش زنان
- لغو کلیه قوانین و احکام ضد زن و مجازات‌های اسلامی علیه زنان
- لغو مجازات اعدام
– جدایی دین از دولت، کوتاه شدن دست مذهب از قانون‌گذاری و دخالت در زندگی کلیه‌ی آحاد جامعه به ویژه زنان
- تساوی کامل آحاد جامعه صرف نظر از خاستگاه طبقاتی، جنسیت، ملیت، مذهب و سنن؛ مصونیت آزادی‌های فردی از تعرض قانون و مذهب
- رفع هرگونه تبعیض علیه افراد با گرایشات مختلف جنسی، اقلیت‌های جنسی و جنسیتی
- برچیدن کلیه ی قوای انتظامی و نهادهایی که برای کنترل و سرکوب زنان ایجاد شده‌اند
- لغو کلیه ی قوانینی که عمل کرد اجتماعی زنان را منوط به امضا یا رضایت شوهر یا پدر می‌کند
- آزادی زن در انتخاب شغل، سفر، ورزش، تحصیل و کلیه‌ی عرصه‌های آموزشی، مشاغل و رشته‌های ورزشی برای زنان
- آزادی بدون قید و شرط اندیشه و ابراز عقیده، حق تشکل، اعتصاب و تظاهرات، حق نشر افکار از طریق مطبوعات و رسانه‌های گروهی و حق انتخاب شدن و انتخاب کردن
- آزادی ایجاد تشکلات زنان برای سازمان دادن مبارزه در راه کسب آزادی و رهایی از ستم جنسیتی
- ممنوعیت جداسازی اجباری زنان و مردان در مؤسسات، مجامع، مدارس، دانشگاه‌ها، ورزشگاه‌ها و معابر و وسایل نقلیه ی عمومی
- برابری کامل حقوقی میان زن و مرد در کلیه‌ی عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، آموزشی
- تأمین حقوق برابر زنان در ارث و در تصاحب و اداره ی مایملک خانواده و لغو کلیه ی قوانینی که زنان را از حق مالکیت بر زمین، خانه و… محروم یا محدود می‌کنند
- دست‌مزد و مزایای برابر در مقابل کار مشابه برای زنان و مردان
- ممنوعیت اعلام جنسیت در مدارک تحصیلی، درخواست‌های اشتغال و کلیه مدارک شناسایی
- حق طلاق برای زنان
- حق حضانت فرزندان برای زنان
- ممنوعیت چند همسری و صیغه
- لغو کلیه ی ممنوعیت‌ها و محدودیت‌های قانونی در زمینه ی معاشرت دختران و پسران
- آزادی زنان در امر ازدواج و گزینش همسر، ممنوعیت هر نوع ازدواج اجباری، به نقد کشیدن هرگونه معامله‌گری از قبیل مهریه، جهیزیه و شیربها، زن به زن و… در امر ازدواج و برقراری قانون شراکت مساوی در کلیه‌ی اموال زوجین، ممنوعیت مداخله ی طرف سوم در ازدواج و به رسمیت شناختن کلیه‌ی حقوق اجتماعی کسانی که خواهان زندگی مشترک بدون ثبت رسمی هستند
- ممنوعیت خریدوفروش دختران خردسال تحت لوای سن شرعی ازدواج و قوانین شرعی و مدنی
- ممنوعیت ناقص‌سازی جنسی کودکان دختر و زنان
- ایجاد مراکز ثبت ازدواج و به رسمیت شناختن آن بدون مراسم مذهبی
- حق انتخاب نام خانوادگی فرزند برای مادر
- به رسمیت شناختن کلیه‌ی حقوق فردی و اجتماعی برای زنانی که خارج از ازدواج بچه دارمی‌شوند
- به رسمیت شناختن حق سقط جنین برای زنان و ایجاد تسهیلات برای آن
- ایجاد تسهیلات برای جلوگیری از بارداری ناخواسته و تأمین مخارج آن و آموزش جلوگیری از بارداری ناخواسته
- مبارزه برای به رسمیت شناختن گرایش‌ها و روابط مختلف جنسی و حقوق برابر در زندگی مشترک‌شان
- مبارزه با عادی‌سازی «فروش تن زنان» تحت عناوینی چون «کارگر جنسی» یا «ازدواج موقت»
- مبارزه با مجرم شناخته شدنِ زنان تن‌فروش، ایجاد مشاغل با درآمد مکفی برای آنان، بیمه و درمان مجانی
- ممنوعیت تجارت سکس و سؤاستفاده‌ی جنسی از کودکان و زنان
- ممنوعیت ضرب و شتم زنان توسط مردان
- مجازات تجاوز جنسی اعم از اینکه متجاوز شوهر زن باشد یا غیر
- تصویب قوانین علیه اذیت و آزار خیابانی زنان
- تأمین مرخصی زایمان با حقوق، تأمین تسهیلات معین برای زنان باردار شاغل
- ایجاد تسهیلات لازم برای مادران شیره ده در ساعات کاری
- تأمین شرایط کاری سبک‌تر در دوران پریود و یائسگی
- ایجاد تسهیلات لازم نظیر مهدکودک و مراکز نگهداری از کودکان پس از ساعات مدرسه
- حذف محتوای پدر/مردسالارانه از دروس و منابع آموزشی، برنامه‌های رادیو و تلویزیون، مطبوعات رسمی؛ مبارزه علیه اشکال مختلف پدر/مردسالارانه در زبان گفتاری و نوشتاری و…
- اختصاص بودجه‌ی مخصوص برای اشاعه‌ی آثار ادبی و هنری زنان و مطبوعات ویژه ی زنان که مستقل از دولت هستند
- لغو هرگونه قوانین ارتجاعی و هر نوع ممنوعیت و تبعیض شوونیستی بر مهاجران و پناهجویان افغانستانی بویژه زنان پناهنده و مهاجر در ایران
علاوه بر مبارزه برای تحقق خواسته‌های بالا، در خارج از افغانستان و ایران تامین خواسته‌های پناهجویان زن، بخشی از مبارزات ما را تشکیل می‌دهد:
- مبارزه علیه نژاد پرستی و فاشیسم
- مبارزه علیه کلیه ی قوانین نابرابری که مهاجرین و پناهندگان، به ویژه زنان مهاجر و پناهنده را هدف قرار داده است
- دفاع از حق پناهندگی زنان که به دلیل جنسیت‌شان تحت تعقیب و تهاجم قرار دارند
- حمایت سیاسی و اجتماعی از زنانی که در اثر ستم‌های وارده از دست شوهران مستبدشان فرار کرده‌اند
- حمایت از تشکیل خانه‌های امن برای زنان
- برابری قانونی میان شهروندان و زنان کشور میزبان با شهروندان و زنان مهاجر و پناهنده؛ به رسمیت نشناختن وعدم اجرای قوانین کشور مبدأ در رابطه با مهاجرین و پناهنده گان، تحت لوای نسبیت گرایی فرهنگی
- دفاع از حق زنانی که خواهان استقلال و خلاصی از انواع ازدواج‌های اجباری و ناقص‌سازی جنسی هستند و دامن زدن به مبارزه و ایجاد بستری برای همیاری و همکاری میان زنان
برگرفته از نشریه هشت مارس شماره ۶٠
دسامبر ۲٠۲٣ – آذر ١۴٠٢