خشونت علیه زنان؛ همه جا
مبارزه علیه خشونت بر زنان؛ همه جا
گزارش سمينار به مناسبت روز جهانی مبارزه علیه خشونت بر زنان در شهر بروکسل – بلژیک
فریبا امیرخیزی
به مناسبت 25 نوامبر روز جهانی مبارزه با خشونت بر زنان، تصمیم به برگزاری یک سمینار با همکاری سازمان های زنان ایرانی، کرد، ترک و بلژيکی گرفتیم؛ با موضوع مرکزی "خشونت بر علیه زنان و چگونگی مبارزه با آن".* پیشتر با بررسی امکانات و ضرورت ها به این نتیجه رسیدیم که در شرایط فعلی برگزاری یک سمینار بهترین شکل شرکت در این مبارزه خواهد بود؛ با وجود اختلافات پایه ای در درک از "ریشه های ستم بر زنان" و جایگاه آن در سیستم مردسالار حاکم بر جهان و البته افق رهایی زنان؛ اما همگی متفق القول بودیم که ستم بر زنان جهانی است و مبارزه با آن نیز باید جهانی باشد و مهمترین ضرورت پیش روی مبارزه جهانی، متشکل شدن زنان است و طرح درک های متفاوتمان برای بالا بردن آگاهی جمعی مان از این اختلافات. با همه مشکلات عملی و نظری پیش رو در روز 22 نوامبر جلسه سمینار را در دانشگاه ULB برگزار کردیم.
به علت بارش برف شدید و یخبندان در همان روز و روز قبلی مطمئن بودیم با مشکل رفت و آمد مواجه خواهیم شد. ولی حضور حدود 80 تا 90 نفر که اکثریت زنان بودند، دلمان را گرم کرد. (البته بسیاری از زنان پناهنده ایرانی و غیرایرانی نیز که در کمپ های پناهندگی و شهرهای دیگر زندگی می کردند، به علت مشکلات مالی قادر به شرکت در جلسه نبودند.) دومین مشکل فنی جلسه تعدد زبان های شرکت کنندگان بود، هر چند زبان فرانسه بعنوان زبان مرکزی انتخاب شده بود ولی مرتباَ باید بحث ها به چند زبان ترجمه می شد و اینکار با یک میکروفون گاهاَ کشدار و آزار دهنده می شد. اما به نظر می رسید، اهمیت موضوع و بحث ها این مشکل را قابل تحمل می کند؛ و در نهایت حضور چشمگیر و پر انرژی بچه ها که همیشه واقعیت عینی (نه طبیعی) حاضر در جلسات زنان هستند و دامنه بازی هایشان تا روی میز سخنرانان هم ادامه می یافت. هرچند هر یک از مادران به فراخور امکانات و خلاقیت خود سعی کرده بود امکان سرگرمی آنها را فراهم کند، اما چون هیچ امکانی برای نگهداری جمعی آنها در نظر گرفته نشده بود و قاعدتاَ!!! هیچکدام از پدران و مردان وظیفه نگهداری از آنها را نداشتند کلیه بحث ها در همهمه بازی بچه ها ارائه شد.
جلسه به شکل رسمی از ساعت 1:30 بعد از ظهر آغاز شد. اولین سخنران از کمیسیون زنان حزب سوسیالیست چپ از بلژیک سخنان خود را با مثال هایی از وضعیت زنان در بلژیک، چه در رابطه با زنان بلژیکی و چه زنان خارجی آغاز کرد. "آنیا" با تأکید بر اینکه سرمایه داری برای حفظ هیرارشی خود نیاز به خشونت بر زنان دارد، خشونت فیزیکی و سکسیزم را دو وجه رو به رشد در کشورهای اروپایی دانست، که آمار رو به رشد آن در رشد پورنوگرافی نیز مشهود است. او گفت: پورنوگرافی، پدوفیلی(تجاوز جنسی به کودکان) و خشونت بر زنان را نهادینه می کند. ما در تجربه مان در بلژیک هر روز نیاز به فعالیت بیشتر در مبارزه با خشونت و سکسیزم را حس می کنیم. در کمپین هایمان سعی می کنیم بر روی استقلال زنان نیز تأکید کنیم هرچند با بحران های رو به رشد اقتصادی، این استقلال به صورت جدی به خطر افتاده است و امروزه بسیاری از زنان دیگر قادر به تشکیل زندگی مستقل نیستند. من بعنوان یک زن مارکسیست، فکر می کنم زنان سوسیالست نیاز دارند در یک اتحاد دمکراتیک با سایر زنان برای این مبارزه متحد شوند.
دومین سخنران از سازمان زنان 8 مارس(ایران-افغانستان) بود. در این بخش سعی شد با تأکید بر اینکه خشونت بر زنان یک پدیده جهانی است و در چهارچوب حفظ نظم موجود معنا پیدا می کند؛ به موضوع خشونت بر زنان در ایران متمرکز شویم. موضوع خشونت بر زنان، در سه حلقه مجزا و کاملا مربوط بهم یعنی خشونت خانگی، خشونت اجتماعی و خشونت دولتی توضیح داده شد. با توجه به اینکه در ایران با وجود یک حکومت تئوکراتیک، ایدئولوژی، قوانین و مجازات های اسلامی بشکل با واسطه؛ در کنار خشونت مستقیم دولتی زنان را هدف قرار می دهند؛ و در اشکال مختلف از حجاب اجباری تا تجاوز و قتل زنان زندانی سیاسی، کلیه زنان را مرعوب می کنند. بنابراین در کشوری مثل ایران موضوع خشونت دولتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کما اینکه در ایران نیز مانند سایر کشورها باید هر سه وجه خشونت بر زنان با هم مورد نقد قرار گیرد و برای رسیدن به جهانی عاری از خشونت باید هر سه حلقه خشونت بر زنان بگسلد. در پایان با تاکید بر شرایط جهانی شدن ستم بر زنان، بر لزوم یک مبارزه جهانی تأکید شد مبارزه ای که زنان ایران نیز خود را بخش مهمی از آن می دانند.
سخنران سوم از بخش زنان فدراسیون انجمن های کردی در بلژیک؛ نسیبه زن خبرنگاری از کردستان عراق که با تکیه به آمار موجود و مشاهدات خود درباره وضعیت زنان در عراق پیش و پس از تهاجم نظامی آمریکا صحبت می کرد. او معتقد بود، به هیچ عنوان وضعیت زنان در عراق بهبود نیافته است. آمار تجاوز بر زنان بوسیله سربازان آمریکایی، پایین آمدن سن فاحشگی تا حضور دختران نو بالغ در این بازار و پایین آمدن امنیت اجتماعی قابل اغماض نیست. حضور چند زن در پارلمان هیچ نشانی از آزادی زنان ندارد کما اینکه در حکومت پیشین هم نبود. در بین زنان کرد نیز این آمار رو به رشد است و اشکال خشونت خانگی منجر به خودکشی و خودسوزی کاهش نیافته است. اما مبارزه زنان کرد در کشور های مختلف متشکلتر و بیشتر شده است. خصوصاَ حضور بیش از هزار زن در آخرین سمینار زنان در کردستان ترکیه دلیلی بر این مدعاست؛ و نشانه بالا رفتن آگاهی زنان، و درک لزوم حضورشان در مبارزات زنان.
اما آخرین سخنران از کمسیون زنان سازمان حقوق پناهندگان نیز با تأکید صحبت سایر سخنرانان؛ به دلایل اهمیت برگزاری این جلسه پرداخت. اینکه زنان هرچه بیشتر از گذشته نیاز به متشکل شدن دارند و این سمینار از نظر ما یکی از اولین گامها در این جهت خواهد بود. او در ادامه به موضوع زنان مهاجر و پناهنده پرداخت؛ که جزو اولین قربانیان خشونت هستند. آنها عموماَ به خاطر تجربه زندگی در یک کشور توسعه نیافته آگاهی چندانی ندارند و غالبا حقوق خود را نمی شناسند و در کشورهای اروپایی نیز علاوه بر یوغ مناسبات سنتی و ارتجاعی، اولین قربانیان سیاست های این کشورها نیز هستند. آنها یا به سوی پذیرش پست ترین کارها و یا گاهاَ تکدی رانده می شوند و یا بسوی بازارهای سکس. ولی برای این زنان نیز بهترین راه حل شرکت در مبارزات زنان در کشورهای میزبانشان است.
در پایان صحبت های سخنرانان با توجه به کمبود وقت از حاضرین خواسته شد در بحث شرکت کنند. زنی در این رابطه به این موضوع اشاره کرد که این شرایط حاصل بی توجهی خود زنان نیز هست. آنها حاضر نیستند در مبارزات شرکت کنند. خصوصا وقتی به اروپا می آیند و ظاهرا مشکلشان را حل شده می دانند.
در بخش پایانی نیز با هنرنمایی هنرمندان جوان گروه رقص ارمنی، جلسه به پایان رسید. این در حالی بود که کمبود وقت اجازه پاسخگویی به بعضی سوالات را نداد و ما را مصمم کرد تا برای طرح نظرات بیشتر در فکر ادامه این نوع جلسات باشیم.
27 نوامبر 2008
تصاویردیگری از برنامه: