گزارش جلسهی بحث و گفتگو به مناسبت «روز جهانی زن»
«واقعبین باش! ناممکنها را طلب کن! : نقش جنبش زنان از ایران تا آمریکا»
چهارشنبه 8 مارس – بلژیک / بروکسل
در کنار تمام فعالیتها و مبارزات روز جهانی زن / 8 مارس در صحبتی که با دیگر سازمانها و فعالین داشتیم تصمیم گرفتیم تا یک جلسهی بحث و گفتگو در همین روز ترتیب بدهیم. پیشتر به این نتیجه رسیده بودیم که باید علاوه بر تلاش برای بودن و ماندن در خیابان و تقویت جنبش در خیابان، به بحث در مورد جنبش زنان هم دامن بزنیم. زنان علاوه بر اینکه باید در مورد حقوق و مبارزات پیشروی خود صحبت و بحث و مبارزه کنند، باید در مورد استراتژی، افق و اهداف جنبش زنان، نقش جنبش زنان و چگونگی تقویت مبارزات زنان در کشورهای مختلف و ... هم بحث کنند و نظرات و تجربیات یکدیگر را بدانند و به کار ببندند و ... در پاسخ به این ضرورت با وجود تراکم برنامههای مختلف به کمک سازمان «کمک سرخ» (سازمان مبارزه برای آزادی زندانیان انقلابی) و سازمان زنان سوسیالیست (زنان ترک و کرد) یک جلسهی بحث و گفتگو سازماندهی کردیم.
عنوان برنامه این بود: «واقعبین باش! ناممکنها را طلب کن!: نقش جنبش زنان از ایران تا آمریکا» و قرار بود ساعت 19.30 یکیدگر را در سالن «Sacco-Vanzetti» ببینیم و یک نفر از سازمان زنان هشت مارس و یک نفر از سازمان زنان سوسیالیست به بحث بپردازند و دیگران هم وارد بحث شوند. ما که تقریبا تمام روز هشتم مارس در مبارزات مختلف خیابانی، زیر باران بودیم، خودمان را به محل جلسه رسانیدیم و با استقبال جمع گرم و صمیمی دوستان مواجه شدیم. خوشبختانه برخی از زنانی که در آکسیون زنان لهستانی و تظاهرات زنان دیده بودیم هم خودشان را به محل جلسه رساندند. حدود 50 نفر زن و مرد از ملیتها و گرایشات مختلف در این جلسه حضور داشتند و حضور زنان و مردان جوان اروپایی هم چشمگیر و مایه دلگرمی بود و نشان میداد همین روزنهی کوچک برای تبادل نظرات و تحلیلهایمان با مبارزین و فعالین جامعهی بلژیک هم نتیجهی مثبت داده است.
جلسه با نمایش مستند کوتاه «زنان سال صفر» (خیزش زنان ایران در اسفند 57 علیه حجاب اجباری)* آغاز شد. تصویر زنانی که مصمم و پرشور، 38 سال پیش در چنین روزی برای مبارزه با حجاب اجباری و علیه قدرتگیری یک رژیم واپسگرای اسلامی به خیابان آمده بودند، حاضرین را متعجب کرده و به هیجان آورده بود و البته همگی از ندانستن تاریخ چنین مبارزهای متأسف بودند.
بعد از نمایش فیلم بحث ما در مورد جمعبندی از جنبش نوین زنان در ایران و نقش و جایگاه امروزین جنبش زنان در ایران و جهان آغاز شد. سخنران ما با یک جمعبندی کوتاه از خیزش زنان سال 57 که نشانهی قدرتگیری یک رژیم بهغایت ارتجاعی بود و عدم توجه جنبش انقلابی به این موضوع صحبت کرد و اینکه ندیدن اهمیت حمله به حقوق زنان باعث شد، جنبش زنان در ایران تنها بماند و فرصت تشخیص ماهیت رژیم جدید هم از دست رفت و ما در نهایت یک فرصت تاریخی را از دست دادیم که باعث شد زنان و جامعهی ایران با یک عقبگرد تاریخی مواجه شوند... کوتاه در مورد نقش حجاب اجباری در قدرتگیری رژیم زنستیز جمهوری اسلامی و کلیهی نیروهای ارتجاعی اسلامی صحبت شد ... در ادامه به اهمیت مقاوت زنان در طی 38 سال گذشته اشاره شد و اینکه زنان ایران هرگز تسلیم قوانین و چارچوب ارتجاعی جمهوری اسلامی نشدهاند و جنبش زنان و مقاومت فردی و جمعی زنان یکی از مهمترین نیروهای مقاومت در مقابل جمهوری اسلامی بوده است و ... اما همین پتانسیل انفجاری درون زنان باعث شده که جمهوری اسلامی همواره حملات جدیدی علیه زنان سازماندهی کند و خصوصا با رشد روابط نئولیبرالیستی در ایران و نیاز به ورود هرچه بیشتر زنان به عرصهی کار و فعالیت بیرونی جمهوری اسلامی حملهی همهجانبهی دیگری را علیه زنان سازماندهی کرده که خود را به شکل رشد بیسابقهی خشونت علیه زنان نشان میدهد... در سطح جهان هم با رشد پدیدهی خشونت علیه زنان مواجه هستیم و گسترش این جنگ علیه زنان در سطح جهان پایهی مادیِ مبارزه و همبستگی جهانی زنان است که مهمترین تجلی آن مبارزهی متحد زنان در روز 21 ژانویه علیه قدرتگیری رژیم فاشیستی ترامپ در آمریکاست. زنان این زنگ خطر را به خوبی احساس کردند و درست و به موقع به آن عکسالعمل نشان دادند... این وظیفهی جنبش زنان است که امروزه به شکل همزمان با هر دو نیروی واپسگرای پدر/مردسالار یعنی سرمایهداری امپریالیستی و بنیادگرایی مذهبی مبارزه کند. نمود آن برای جنبش ما مبارزهی همزمان در صف جنبش ضد فاشیسم در آمریکا و سراسر جهان از یک طرف و تقویت صفوف «کارزار مبارزه با خشونت دولتی، اجتماعی و خانگی علیه زنان در ایران» یعنی مبارزه با بنیادگرایی اسلامی در ایران در جهت سرنگونی انقلابی جمهوری اسلامی ایران است... اگر زنان و سایر نیروهای انقلابی و دگرگونیطلب اهمیت این لحظهی تاریخی و اهمیت این مبارزهی همزمان را درک نکنند و متوجه اهمیت مبارزه علیه حمله به حقوق زنان نشوند ممکن است ما یک بار دیگر در سطح جهانی با چنان عقبگردی مواجه شویم که به راحتی برای بشریت قابل جبران نیست.
این بحث مورد استقبال حاضرین قرار گرفت و در فرصتهای کوتاه استراحت که مابین بحثها پیش آمد میگفتند که نکات بسیار مهمی برای بحث و عمل آتی داشته است. زنی که در تظاهرات بعد از ظهر با ما همراه بود گفت که این بحث و بیانیه سازمان زنان هشت مارس (دو مبارزه، یک هدف: انقلاب) بسیار قدرتمند و مهم است ما باید در هستههای زنان این موضوع را به بحث بگذاریم و قرار ملاقاتهای بعدی تنظیم شد. زن دیگری میگفت ما هرگز چنین تصویری از زنان ایران و مبارزاتشان نداشتیم و ... به خاطر کمبود وقت با سرعت وارد بحث دوم شدیم.
سخنران «سازمان زنان سوسیالیست» که از ترکیه برای دیدار به بلژیک آمده بود ما را در جریان وقایع جاری و جنبش حاضر قرار داد. او توضیح داد که در سالهای اخیر دولت اردوغان چگونه گام به گام تلاش کرده تا زنان را خانهنشین کرد و محدود نماید. او تلاش دارد یک دولت دیکتاتوری یک نفره ایجاد کند و برای محدود کردن و سرکوب جامعه از سرکوب زنان استفاده میکند. او از تلاش زنانی که در احزابی مثل «ه د پ» تلاش کردهاند که این روند را کند کنند گفت و اینکه بسیاری از آنها زندانی شده و شکنجههایی سختی را متحمل شدهاند. از افزایش آمار خشونت بر زنان خصوصا قتلهای ناموسی و تجاوز صحبت کرد. در مورد این گفت که دو سال پیش تجاوز یک پدر و پسر در سرویس مدرسه به یک دختر 18 ساله باعث شد که تمام شهر برای برخورد با متجاوز به خیابان بیایند و تبدیل به یک جنبش شوند اما همین ترس در عین حال باعث شده تا بسیاری از زنان دختران خود را از تحصیل محروم کنند چون جرأت ندارند دیگر حتی آنها را با سرویس به مدرسه یا دانشگاه بفرستند. او از قانون ارتجاعی که اردوغان به مجلس برد (قانون ازدواج متجاوز با دختران زیر سن) صحبت کرد و اینکه چطور مبارزات زنان این قانون و مجلس را به عقب راند. همچنین توضیح داد که در مقابل تلاش اردوغان برای تغییر قانون اساسی یک کمپین جدید به راه افتاده که زنان در آن نقش بزرگی دارند، کمپین «نه!» که هدف آن جلوگیری از رفراندم برای برقراری نظام ریاستی است و ... او اگرچه به بحث وظایف جنبش بینالمللی زنان نپرداخت اما چون وارد بسیاری از وقایع اخیر در جنبش زنان در ترکیه شد بحثاش برای شنوندگان جذابیت داشت.
در بخش پرسش و پاسخ چون فرصت زیادی باقی نمانده بود فقط به چند سوال پرداخته شد. یک سوال این بود که «آیا اگر جنبش چپ و کمونیستی ایران به موضوع زنان توجه میکرد شکست نمیخورد؟ آیا این نیروها آمادهی کسب قدرت سیاسی بودند؟» جواب سخنران این بود که بحث امشب جمعبندی از شکست انقلاب 1979 ایران نبود، قطعا نیروهای چپ و کمونیستها در ایران آمادهی کسب قدرت سیاسی نبودند اما موضوع این است که نسبت به ماهیت خمینی و ضدامپریالیست بودن او توهم داشتند، یکی از دلایل آن هم عدم درک صحیح در مورد امپریالیسم است که کماکان وجود دارد و بسیاری از نیروها چپ در سطح جهان جمهوری اسلامی ایران را ضدامپریالیست میدانند چون به اصطلاح ضد آمریکاست، اما جمهوری اسلامی هرگز از چارچوب روابط زیربنایی سرمایه داری خارج نشده است؛ و امپریالیسم هم یک قدرت خارجی نیست بلکه روابط تولیدی حاکم بر جهان است... سوال دیگر این بود که «مبارزه با دو پوسیده یعنی چه؟» توضیح این بود که هر دوی این نیروهای واپسگرا در حالی که مقابل هم هستند اما یکدیگر را تقویت کرده و مردم را بین خود پلاریزه میکنند در حالی که هیچ کدام آلترناتیو واقعی نیست و هر دو تلاش دارند جامعه به گذشته بازگرداند و راهی به سوی آینده ندارند. اما این مبارزه باید هم زمان و با مرزبندی کامل با هر دو نیرو باشد چون اگر این کار را نکنیم در مبارزه با یک نیرو دیگری را تقویت خواهیم کرد. اتفاقی که دایما در دنیای امروز تکرار میشود. سوال دیگر «وضعیت زنان در دوران سلطنت در ایران چگونه بود؟» پاسخ اینکه قطعا زنان برابر یا آزاد نبودند و زنان در یک جامعهی مردسالار، نابرابر و مذهبی زندگی میکردند اما بخشا از حقوق قانونی بیشتری برخوردار بودند. تحت رژیم سلطنتی هم ایران همواره مذهبی، سنتی و به شدت مردسالار بود.
سخنران زنان سوسیالیست در پاسخ به اهمیت مبارزه با دو پوسیدهی ارتجاعی گفت که امروز زنان باید خودشان در صف مقدم مبارزه بایستند و نباید نقشهای سنتی سابق را ادامه دهند. حضور زنان مبارز و انقلابی اهمیت بالایی دارد و مبارزه زنان در روژاوآ و مسلح شدنشان در مقابل داعش امروز آلترناتیوی برای زنان است.
در پاسخ به این بحث سخنران سازمان زنان هشت مارس گفت هدف جلسه امشب بررسی مبارزات زنان رژاوآ نیست اما ضمن همبستگی، نباید مبارزات زنان مسلح در روژاوآ را ایدهآلیزه کرد. زنان در طول تاریخ بارها اسلحه به دست گرفتهاند در جنگ جهانی، در مبارزات ضد فاشیسم در اسپانیا و ایتالیا، ویتنام، شوروی، چین و حتی امروزه در هند اما سوال این است برای چه؟ آیا این مبارزات متضمن رهایی زنان است یا این مبارزات هدف مشارکت در قدرت را دارد؟! وقتی میتوانیم از روژاوآ به عنوان آلترناتیو صحبت کنیم که بگوییم آلترناتیو رژاوآ در مقابل سرمایهداری امپریالیستی چیست؟! و معنای آن برای رهایی زنان چیست؟! موضوع صرفا حضور زنان در کنار یا در شراکت با قدرت نیست.
در پایان در فرصت کوتاهی فعالین سازمان زنان هشت مارس «کارزار مبارزه با خشونت دولتی، اجتماعی و خانگی علیه زنان در ایران» را هم معرفی کردند و شرکت کنندگان را برای پیوستن و تقویت این کارزار و مبارزهی انقلابی زنان برای سرنگونی جمهوری اسلامی دعوت کردند. با تأکید بر اینکه برنامهی عملی این کارزار برگزاری 40 مبارزه تا رسیدن به چهلمین سالروز مبارزات زنان در 8 مارس 57 است که در این فیلم دیدید.
حاضرین و برگزار کنندگان با ابراز رضایت از بحث پرباری که پیش رفت جلسه را ترک کردند و همگی خواستار بحث عمیقتر در این رابطه بودند. ما هم در حالی که یک روز سراسر مبارزاتی را پشت سر گذاشتیم با انرژی که به دست آورده بودیم راهی شدیم تا از 9 مارس خودمان را برای مبارزهای دیگر آماده کنیم چون برای ما زنان هر روز، روز مبارزه علیه فرودستی زنان است.
فعالین سازمان زنان هشت مارس (ایران - افغانستان) - بلژیک
فعالین کارزار مبارزه با خشونت علیه زنان در ایران
9 مارس 2017
* https:youtube.com/watch?v=ulJwXHji6f4